Φτέρη Φθιώτιδος

Ιστορικές Λαογραφικές & Φωτογραφικές μνήμες

Home
Ιστορικά & Λαογραφικά
Αφηγήσεις
Βιογραφίες Φτεριωτών
Κείμενα
Βιβλία
Φωτογραφικό αρχείο
Βίντεο
Contact Forms

Ιστορικά & Λαογραφικά

Μετανάστες από τη Φτέρη στην Αμερική

Από αρχαιοτάτων ετών η μετανάστευση υπήρχε στο DNA των ανθρώπων, που μετακινούνταν σε κάποια άλλη περιοχή για να καλυτερέψουν τις συνθήκες της ζωής τους . Δεν θα μπορούσαν λοιπόν οι Έλληνες να μην ακολουθήσουν αυτόν το δρόμο, ειδικότερα μετά από πολέμ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η άγνωστη Φτέρη

Πάντοτε οι άνθρωποι μαγευόταν με την ιδέα ότι θα μπορούσανε με μία χρονομηχανή να ταξιδέψουνε στο παρελθόν. Σήμερα θα κάνουμε ένα τέτοιο ταξίδι 500 χρόνια πίσω, σε ένα μικρό χωριό της σκλαβωμένης τότε Ελλάδας, και θα γνωρίσουμε τους κατοίκους του, τις ασχο...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Δύο τραγικά γεγονότα στήν Άνω Φτέρη

Ιστορία πρώτη. Βρισκόμαστε αμέσως μετά την Συμφωνία της Βάρκιζας που υπογράφηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1945 σύμφωνα με τη οποία, έπρεπε να συγκεντρωθεί ο οπλισμός και τα πυρομαχικά των αντιστασιακων οργανωσεων σε συγκεκριμένα σημεία σε όλη την Ελλάδα (Αφήγηση Βασ.Χαρ. Σταμοκώστα) Ο...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η αναδιανομή γαιών μετά την Εθνεγερσία

Αρθρο του Γιώργου Ι. Κωστούλα.στήν εφημερίδα Καθημερινή Κύριε διευθυντάΠαρακαλώ δεχθείτε και τη δική μου εισφορά στην πρόσφατη συζήτηση – επιστολογραφία, αναφορικά με την αναδιανομή τών υπό τουρκική ή κοτζαμπασίδικη κατοχή γαιών στους απελεύθερους πρ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η Φτέρη, μαζί με τα 200 χρόνια από το ’21, γιορτάζει και κάτι ακόμη

Γεώργιος Ι.Κωστούλας Τύχη αγαθή, η νέα ιστορική προσφορά του Σπύρου (Παπακώστα) στο χωριό, συνέπεσε λίγο πριν από τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου, όπου κορυφώνονται οι φετινοί εορτασμοί για τα 200 χρόνια από το ’21. Τι να πούμε για το Σπύρο και πώς να τον ευχαρισ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Οι καλύβες στα Βαρκά

Όπως είναι γνωστό οι πρόγονοί μας Φτεριώτες εγκαταστάθηκαν από την Άνω Φτέρη στην Κάτω το 1856, με κύριο σκοπό να είναι κοντά στα χωράφια τους. Όταν με τα χρόνια απόκτησαν κλήρο, που έφθασε μέχρι το Νεχωράκι Αγίου Γεωργίου (1912), αισθάνθηκαν την ανάγκη να περιορ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Μετακινήσεις Ηπειρωτών στη μετεπαναστατική Φθιώτιδα

ΕΙΣΗΓΗΤHΣ Σμυρναίος Αντώνιος Λέκτορας Νεοελ. Ιστορίας & Διδακτικής της Ιστορίας Παν. Θεσσαλίας ΘΕΜΑ Μετακινήσεις Ηπειρωτών στη μετεπαναστατική Φθιώτιδα: Ένα περιηγητικό κείμενο του Μετσοβίτη Αναστασίου Ι. Καραμίχου(1834) Η εισήγηση αυτή θα επιχειρήσει να ανιχνεύσει στοιχεία...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η εκκλησιαστική τέχνη στη περιοχή τής Σπερχειάδας

Γεώργιος Κακαβάς , Νικόλαος Κύρκος , Αλεξία ΥφαντήΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΣΠΕΡΧΕΙΑΔΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΕΩΣ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ1830-1940 Η ανάγκη για συνεχή εµπλουτισµό των υπηρεσιακών αρχείων και συστηµατική κ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Οι πρόσφυγες του Εμφυλίου στη Φθιώτιδα μέσα από τον φακό των φωτορεπόρτερ του Ερυθρού Σταυρού

Επιμέλεια Παναγιώτης Η. Σωτηρίου Συνοικισμός προσφύγων Ξηριώτισσας Προσφυγικός συνοικισμός Ξηριώτισσας (περιοχή στρατοπέδου Τσαλτάκη). Λαμία, Ιούνιος 1949.Διακρίνονται τα πρόχειρα παραπήγματα που είχα κατασκευάσει οι πρόσφυγες, τα οποία έχουν«ασπρίσε...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Το ηφαίστειο του Γουλινά

Από την προφορική παράδοση , αλλά και απο αναφορές σε βιβλία ( Τσιούστας- Λάμπου –Σταμοκώστας κλπ) , έφτασε μέχρι τις μέρες μας η ιστορία ότι στη κορυφή του Γουλινά στη θεση Καράπαπας, όπου υπάρχει και το πυροφυλάκιο, πριν χιλιάδες χρόνια υπήρχε ηφαίστειο...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Τα Σπούρνια

Τα σπούρνια (Κάλαντα της Πρωτοχρονιάς που έχουν ξεχαστεί !!!!!) Παλιότερα το πρωΐ της Πρωτοχρονιάς τα παιδιά του χωριού, κρατώντας στο χέρι κλωναράκια από πουρνάρι, γυρνούσαν τα σπίτια του χωριού για να πούν τις ευχές τους για τον καινούριο χρόνο. Οι νο...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Ο αθυρόστομος ΄΄ Τάσος Πούτσος΄΄ που έτρεμε όλη η Φθιώτιδα

Τα χρόνια που το νεοσύστατο Ελληνικό κράτος προσπαθούσε να ορθοποδήσει και να αναπτυχθεί μετά την επανάσταση του 1821 ήταν δύσκολα Εκτός από τους Οθωμανούς που επιχειρούσαν να ανακαταλάβουν τα χαμένα εδάφη και τον ακήρυχτο εμφύλιο που κατέτρωγε εκ των έσω...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Γιάννης Νικολόπουλος ( ΛΕΩΝ)

Γεννήθηκε στη Σπερχειάδα το 1921 Κατατάχθηκε στον ΕΛΑΣ απο νωρίς και τον επέλεξε ο Άρης Βελουχιώτης για την ομάδα των Μαυροσκούφηδων και ήταν ο μόνος μαζί με τον Ξάνθο που δεν είχαν γενειάδα. Ακολούθησε τον Άρη σε όλη τη διαδρομή του μέχρι το τέλος στη Μεσ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Οι μυλωνάδες.

Τέλος 10ετίας 1960 – αρχές 1970 στη Φτέρη. Ο νερόμυλος της εκκλησίας στη Μαυρόραχη, που λειτουργούσε και σαν νεροτριβή (Μαντάνι), παίρνοντας νερό από το ρέμα του Κυραπιάνη – διακρίνεται ακόμα το παλιό αυλάκι- είχε πάψει να λειτουργεί!! Σήμερα είναι πλέ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Οι προτομές τής Φτέρης

Φτέρη 10 Δεκεμβρίου 2014 Ανέγερση Προτομών στη Φτέρη Προς: Απανταχού της γης Φτεριώτισσες και Φτεριώτες. Θέμα: «Διάσωση – προβολή ιστορικής μας κληρονομιάς: Προτομές Τριαντάφυλλου Κατσούδα και Νίκου Φτέρη, στη Φτέρη». Συγχωριανοί,Αυτή τη γη που πατάμε σήμερα κα...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η τοπογραφία της πλατείας

Όλοι σχεδόν ξέρουμε τη πλατεία της Φτέρης όπως τη βλέπουμε τώρα Πως ήταν παλαιότερα όμως;
Ιστορικά & Λαογραφικά

Έκθεση επιστολή οικον. Εφόρου Φθιώτιδος

Η επιστολή του οικονομικού Βασιλικού εφόρου, Απρίλιος 1835, Στέλνεται στον Οθωμανό «Σεκίπ Εφένδη» ύστερα από αίτημα της Μικτής ελληνοτουρκικής επιτροπής ήτοι: Προς την τα το Σεκιπ Εφένδη διαπραγματευτικήν επιτροπήν Ελήφθη το από 26 Φευρ. έγγραφον της επιτροπής ταύτ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η πρώτη δασκάλα της Φτέρης

Περί της Χαρίκλειας Αθανασίου Ν.Φτέρη, πρώτης εκ Φτέρης δασκάλα Πριν 2-3 χρονια ανακαλύψαμε στα Γ.Α.Κ το παρακάτω έγγραφο. Το 1859 <<επειδή η παρ' αυτού κηδεμονευομένη νεάνις Χαρίκλεια Αθανασίου Ν. Φτέρη, ανιψιά του εξ αδελφού, πρόκειται να σταλή ως υπότροφος εκ του Δήμου Σπερχειάδος εις το εν Αθήναις Παρθεναγωγείον της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας
Ιστορικά & Λαογραφικά

Δημοτικό σχολείο Φτέρης 1943-47

Δημοτικό σχολείο Φτέρης 1943-47 Όταν έκλεισε το Δημοτικό σχολείο της Φτέρης, το αρχείο του μεταφέρθηκε στην αρχή στο Δημοτικό σχολείο της Σπερχειάδας, και κατόπιν στα Γ.Α.Κ παράρτημα Φθιώτιδας. Ζήτησα από τη διευθύντρια να μας δώσουν αντίγραφα από μερικές σ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η μάχη της Φτέρης 3/1/1944. Ιστορικό Αφιέρωμα

Αφήγηση Σταμοκώστας Δ.Βασίλειος Όταν οι Ιταλοί συνθηκολόγησαν 8/9/43 τα κενά κατέλαβαν οι Γερμανοί, ιδιαίτερα στα κυρίως αστικά κέντρα. Προσπαθούσαν να ελέγχουν την κατάσταση με προγραμματισμένες εξόδους προς την ύπαιθρο, εκτός των τριών μεγάλων εκκαθαρίσεων. Σ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Αναφορές για τον Δημήτρη Αρκούδα

Παραθέτουμε εδω κάποιες αναφορές για τον Δημήτρη Αρκούδα σε διάφορα βιβλια με θεμα τη δράση του την εποχή 1946-49 ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Αναφορές για τη Φτέρη απο εφημερίδες
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η Σπέρχια

Του Νικολάου Θεοδώρου Προς Δ. της Σπερχειάδος περί την μιάμισην ώραν απόστασιν και εις τους πρόποδας της Γουλινάς ευρίσκεται χωρίον με χίλιους κατοίκους ονομαζόμενον Κάτω Φτέρη ή απλώς Φτέρη, υπό δε των γεροντοτέρων κατοίκων ονομάζεται Καλύβια, εις αντιδιαστολήν της Άνω Φτέρης, η οποία ονομάζεται Χωριό, αν...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Διοικητικές μεταβολές μέσα απο τα ΦΕΚ

Στα Φ.Ε.Κ που βλέπουμε σε αυτό το άρθρο είναι καταχωρημένες κάποιες από τις Διοικητικές μεταβολές που έγιναν μετά από την επίσημη αναγνώριση ως κοινότητα της Φτέρης, έως το 2010 που προσαρτήθηκε στο Δήμο Μακρακώμης. 20-04-1835 Ο οικισμός προσαρτάται στο δήμο Σπερ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Ο Τουρκο-Xρήστος

Ο Τουρκο-Χρήστος (Χρήστος Δημητρακόπουλος 66 ετών, από το Παλαιοχώρι Φθιώτιδος επάγγελμα απόφοιτος φυλακών, σύμφωνα με το βιβλίο αποβιωσάντων της εκκλησίας της Φτέρης), ήταν ένας Ιταλοπροσκυνημένος που κυκλοφορούσε με ταυτότητα Ιταλική, ο oποίος πότε μόνο...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η πέτρινη στήλη στή πλατεία τής Άνω Φτέρης

Τιμή και δόξα στους προγόνους Κάποτε, στα παλιότερα σχετικά χρόνια, οι ψυχές των προγόνων μας πάλλονταν από αγάπη για την πατρίδα και τα ιδανικά της. Με τα φτωχά εργαλεία που διέθεταν, όπως το σφυρί και το καλέμι, σμίλευαν την ιστορία τους και τα σύμβ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Εκλογικά συμβάντα στη Φτέρη στις 3 Σεπτεμβρίου 1843

Οι εκλογές του 1843, είναι οι πρώτες επίσημες εκλογές, οι οποίες προκηρύχθηκαν με σκοπό να εκλεγούν οι πληρεξούσιοι των επαρχιών. Οι εκλεγέντες θα έπαιρναν μέρος στην Γενική Εθνική Συνέλευση για την σύνταξη του παραχωρηθέντος συντάγματος, το οποίο δόθηκε ύστ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Αρχαιολογικοί και νεώτεροι θησαυροί στη Φτέρη

Στην ευρύτερη περιοχή της Φτέρης υπάρχουν τρεις αρχαιολογικοί χώροι . Η Τραπεζόραχη, η Καστρόραχη, και τα Ελληνικά. Δυστυχώς, σε κανέναν από αυτούς τους αρχαιολογικούς χώρους δεν έχει γίνει συστηματική ανασκαφή, ώστε να ξέρουμε με επιστημονικά στοιχεία,...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Ο Σπερχειός και ο Αχιλλέας

Εισήγησή του Δάσκαλου,Συγγραφέα και ερευνητή τής τοπικής ιστορίας Βασίλη Κανέλλου,στο 1ο παγκόσμιο συνέδριο για τον Αχιλλέα, που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2014 στο Κάστρο Λαμίας Η παρούσα εισήγηση αποτελεί την επιτομή ενός συλλογικού συγγραφικού πονήματος με τον τ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Στέφανος Στεφανής και η θρυλική καλύβα του

Οι περισσότεροι Έλληνες έστω και για μια φορά στη ζωή τους θα έχουν ακούσει ή διαβάσει για τη «Καλύβα του Στεφανή» στη Σπερχειάδα. Η καλύβα αυτή βρίσκεται λίγο έξω από τη Σπερχειάδα, στο μέσον περίπου του δρόμου Σπερχειάδας – Μακρακώμης, σε απόσταση 200 μέτρ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Ο μονόλιθος της Άνω Φτέρης

Σύμφωνα με τα γραφόμενα του Γεωργίου Τσιούστα –του επονομαζόμενου δικαίως και Ιστορικού της Φτέρης – αλλά και αφηγήσεις ηλικιωμένων του χωριού ,που και αυτοί τα άκουσαν από τους προγόνους τους, στο Βόρειο-Ανατολικό μέρος της πλατείας της Άνω Φτέρης , υπήρχε...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Κώστας Βουρλάκης

(1921-1981)Ο Κώστας Βουρλάκης γεννήθηκε το 1921 στη Μοσχοκαρυά –Λειανοκλαδίου - Φθιώτιδος. Τα ονόματα των γονιών του ήταν Νίκος και Θεοδώρα. Άνθρωπος αδίστακτος και χαμηλού μορφωτικού και διανοητικού επιπέδου. Μαζί με τα 3 αδέλφια του δημιούργησε τη ισ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Εκλογικός κατάλογος τού 1865 της Φτέρης

Σε αυτό το άρθρο δημοσιεύουμε τον Εκλογικό κατάλογο της Φτέρης με βάση τον οποίο έγιναν οι βουλευτικές εκλογές του 1865.Ηταν οι πρώτες εκλογές που διεξήχθησαν με βάση το Σύνταγμα του 1864 που προέβλεπε ένα βουλευτή «για κάθε 10.000 ψυχές >> Επειδή υπήρ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Οδηγός της Ελλάδος 1925-1926

Στον «Οδηγό της Ελλάδος 1925-1926» διαβάζουμε ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία για τα χωριά και τις κωμοπόλεις της Φθιώτιδας και τη Φωκίδας 1.ΑΒΑΡΙΤΣΑ (Κ.605).-Απεσπ. εκ του Δ.Μελιταίας (Δομοκού). Από Δομοκού ώρ 4, από Λαμίας 6. Ειρηνοδικ. Δομοκού. Ερείπια της...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η Ισπανική γρίπη του 1918 στη Φτέρη

Στις αρχές του 1918 εμφανίστηκε η μεγάλη πανδημία που αν και όπως πιστεύουν οι επιστήμονες ξεκίνησε από την Άπω Ανατολή , ονομάστηκε Ισπανική γρίπη επειδή οι πρώτες αναφορές για κρούσματα ήρθαν από την Ισπανία. Ξεκίνησε αρχές του 1918 και εξαφανίστηκε ξα...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Πάρτυ Νεολαίας Φτέρης

Βρισκόμαστε στις αρχές της δεκαετίας του 80 στη Φτέρη.Το καλοκαίρι στη Φτέρη τότε, δεν είχε καμία σχέση με το σημερινό!!! Είναι η εποχή που υπάρχουν ακόμα στο χωριό πολλά Φτεριωτόπουλα, που δεν έχουν πάρει το δρόμο της μετανάστευσης για την Αθήνα κυρίω...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Απογραφές πληθυσμού στη Φτέρη

Στην ενότητα αυτή θα συγκεντρώσουμε όσα στατιστικά στοιχεία βρήκαμε από τις απογραφές που έχουν γίνει ,και αφορούν τη Φτέρη αλλά και την ευρύτερη περιοχή.Το άρθρο να συμπληρώνεται με νεοτέρα στοιχεία από διάφορα αρχεία. Η απογραφή πληθυσμού κατά τα έτη 1...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Προεστοί –Δημογέροντες –Πρόεδροι Φτέρης

Από την εποχή της Τουρκοκρατίας η διοικητική λειτουργία των μικρών χωριών στηριζόταν στις καθοριζόμενες αρμοδιότητες της κεντρικής κάθε φορά διοίκησης. Έτσι στο καθένα από αυτά εκλεγόταν και ένας αντιπρόσωπος που λεγόταν Προεστός η Δημογέροντας.Στα επό...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Τσιφλίκια της Φθιώτιδος

Τα τσιφλίκια δημιουργήθηκαν από αρπαγή ή εξαγορά αντί εξευτελιστικού τιμήματος από τους Τούρκους μπέηδες όταν ελευθερώθηκε το Έθνος, ή από παραχωρήσεις του κράτους προς τους οπλαρχηγούς της επανάστασης του '21. Οι περισσότεροι τσιφλικάδες ήταν απ’ τη Ρουμανία ή την...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Ο Μερακλής τής Φτέρης

Ο δεκανέας (Μερακλής) των Ευζώνων Δημ.Στεργιόπουλος Ο φουστανελάς που μετατράπηκε σε αξιοθέατο των Αθηνών Από τον Ελευθέριο Σκιαδά Εφημερίδα Δημοκρατία 5 Μαρτίου 2014 Ένας από τους τελευταίους φουστανελάδες που είχαν απομείνει στην Αθήνα τις πρώτες δεκ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Ειδικός φάκελος 20

Το 1989 επί κυβερνήσεως Τζανετάκη πάρθηκε η απόφαση να καούν οι φάκελοι κοινωνικών φρονημάτων στα πλαίσια της Εθνικής συμφιλίωσης.Κάπιοι από αυτούς τους φακέλους βρέθηκαν να πωλούνται στο Μοναστηράκι.Μια εφημερίδα των Αθηνών δημοσίευσε στη πρώτη σελίδα έναν...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Νεκρολογίες Άγωνιστών τού 1821

ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ (Φθιώτης) Ο υποστράτηγος Ευαγγέλης Μ. Κοντογιάννης λείψανον του ιερού αγώνος, δεν υπάρχει πλέον εις την ζωήν, την νύκτα της 24 προς την 25 του λήξαντος Δεκεμβρίου (1875) απεβίωσεν εις χωρίον Αγά του Δήμου Σπερχιάδος όπου είχε την κατοικίαν...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Τά Κοντογιαννέικα τσιφλίκια

Ό πρώτος Κοντογιάννης ήλθε άπό τό Βάλτο. Μεγάλη ή πολιτική δύναμη τών Κόντογιανναίων. Φονικά έπεισόδια και άλλα περιστατικά.Ή παντοδυναμία τών Κοντογιανναίων. Ιδιαίτερα στή Δυτική Φθιώτιδα κράτησε κάπου έκατόν πενήντα χρόνια.Παντοδυναμία πού ήταν οίκο...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Οι Δάσκαλοι τής Φτέρης

Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της εποχής το πρώτο επίσημο Ελληνικό Σχολείο (το Ελληνικό ισοδυναμούσε με το μετέπειτα Σχολαρχείο), στο οποίο φοίτησαν εξέχοντες μετέπειτα πολιτικοί δημιουργήθηκε με ειδική άδεια του Αλή-Πασά μετά από σκληρή διαπραγμάτευση με τον Νίκο Φτέρη. Στέ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Μαγαζιά, επαγγέλματα και επαγγελματίες του χωριού

Μαγαζιά 1). Μέχρι την τελευταία σχεδόν δεκαετία του 18ουαιώνα δεν έχουμε συγκεκριμένα στοιχεία για τα μαγαζιά του χωριού μας. Σύμφωνα με αφηγήσεις των παλαιοτέρων το υπάρχον καφενείο Ηλία Ιωάν. Καραγιάννη λειτούργησε από το 1912 – 13 ως κρεοπωλείο και καφεν...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Φτεριώτες νεκροί τής περιόδου 1940-1950

Αρκούδας Κώστας Ι. Σκοτώθηκε στο Καλοχώρι Καστοριάς στίς 3/3/1948.σύμφωνα με το βιβλίο Μορφές Ηρώων της νεολαίας εκδ.1953 Αρκούδας Βασίλης Ι. Σκοτώθηκε τον Οκτώβριο του 1949 στο Νικολίτσι Φθιώτιδας.σύμφωνα με το βιβλίο Μορφές Ηρώων της νεολαίας εκδ.1953...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Φτεριώτες Αγωνιστές τού 1821

Αγγελή Ζαχαρής,στρατιώτης. Έλαβε σιδερένιο αριστείο .Φ286,Κ.32 Αθανασίου Ιάκωβος, στρατιώτης. Έλαβε σιδηρένιο αριστείο. Φ. 286, Κ. 32 Αναστασίου Γεώργιος, στρατιώτης, ΓΑ φακ. 72/72α χειρόγραφες μισθοτροφοδοτικές καταστάσεις Σπ. και Νικ. Κοντογιάννη, εξόδου Με...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Οι νερόμυλοι τής Φτέρης

Φτέρη Υπήρχαν 3 μύλοι. Στο ρέμα Καραπιάνι και στη θέση «Κάτω Μαυροράχη» λειτουργούσε μέχρι το 1956 βακούφικος παλιός μύλος. Τελευταίοι μυλωνάδες οι Γεώργιος Ευσταθίου και Δημήτριος Μπαρμπούνης. Με το ίδιο νερό λειτουργούσε πιο κάτω ντρεστίλα και μαντάνι. Με νερό από...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Έγγραφα από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους

Αρχείο 6+7 Φτέρη την 10 Ιανουαρίου 1844 Προς την επί των Στρατιωτικών Β. Γραμμ.(ατεία) της Επικρατείας Περί αριστείου Οι υποφαινόμενοι ηγωνίσθημεν ένθερμα τον υπέρ της ελευθερίας αγώνα και υποβάλλαμεν εγκαίρως τας πιστοποιήσεις των εκδουλεύσεων μας, ζητήσαντες την αποστολήν των εις ημάς ανηκόντων αριστείων, αλλά μέχρι τούδε δεν μας απεστά...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η μάχη στο γεφύρι του Σπερχειού

Στη μάχη αυτή η Ελλάδα είχε θύματα, διότι οι αρμόδιοι στρατιωτικοί δεν υπολόγισαν τους συντελεστές της νίκης. Το γεφύρι χρειάζεται για τη διάβαση από τη μιαν όχθη του ποταμού στην άλλη, όταν το ποτάμι έχει νερό. Τότε τα αντερείσματα της γέφυρας γίνοντ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η Μεγάλη Μάχη της Μακρακώμης (6-10-1943)

Μάρτυρας αυτόπτης αυτής της μεγάλης μάχης της Μακρακώμης, ο Κώστας Αρ. Καραγιώργος, ανώτερο στέλεχος του ΕΑΜ της Ρούμελης τότε, γράφει:«Οι Γερμανοί κινήθηκαν απ’ τη Λαμία, σε μια φάλαγγα από 150 - 200 αυτοκίνητα με κανόνια, πολυβόλα, αυτόματα και τουφέκια...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Μετονομασίες των χωριών της Φθιώτιδας

ΠΑΛΑΙΑ ΟΝΟΜΑΣΙΑ Αχλάδιο ΝΕΑ ΟΝΟΜΑΣΙΑ Νέα Σπαρτιά ΝΟΜΟΣ Φθιώτιδος ΕΤΟΣ ΜΕΤ/ΣΙΑΣ 1955 Βαρυμπόπη Μακρακώμη Φθιώτιδος 1916 Βελέσι Καμαρόβρυση Φθιώτιδος 1927 Γαρδίκι Πελασγία Φθιώτιδος 1927 Γυφτοχώρι Καλλιθέα Φθιώτιδος 1915 Δαϊτσά Αγριλιά Φθιώτιδος 1927 Δερβέν Καρυά...
Ιστορικά & Λαογραφικά

ΤΟ «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» ΤΗΣ ΦΤΕΡΗΣ

Του Νίκου I. Θεοδώρου Η Ελλάδα βρέθηκε πολλές φορές μπροστά στις Πύλες των Θερμοπυλών και φώναξε το «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ». Ένα από τα πολλά είναι και της Φτέρης το «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» 15 του Οκτώβρη στις Χιτλερικές ορδές του ναζισμού Το χρονικόν της μάχης στην περιοχή του...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η Απάν' Φτέρ'

Την Απάν Φτέρ' έχτ-σαν κι κατοίκσαν άνθρουπ' απ' κατάγουνταν απ' την Ηπείρου. Πουλύ κουντίτειρα, η μειγάλ(η) απόστασ(η) απ'τουν κάμπου, τς ανάγκασει να χτίσνει την Κάτ' Φτέρ'. Δηλαδή, κατέβκαν χαμπλώτειρα λίγα χιλιόμειτρα.Τα δυό χουριά συνδέουντει αναμειταξύ τς...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η Φθιώτις Φραγκοκρατούμενη

Περιοδικό Φθιώτις 1956 ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΤΗΣ ΡΟΥΜΕΛΗΣ Η ΦΘΙΩΤΙΣ ΦΡΑΓΚΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗ Ύπό ΔΗΜ. ΓΑΡΔΙΚΗ Ή Φθιώτις, εύρισκομένη γεωγραφικώς άνάμεσα στα διαμερίσματα Θεσσαλίας καί Νοτίου Ελλάδος, έδέχετο τά κτυπήματα καί από τά δύο μέρη. Τήν έδερναν πολλοί άέρηδες. Ήταν 6 χώρος της στίβος, τό στάδιο πού έπαιζαν διελκυστίνδα οί εμπόλεμοι. Τήν τραβούσαν π...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Παγκύρια καί Οργανοπαίχτες

Φτέρη: Παγκύρι γινόταν στην Άνω Φτέρη, του Αγίου Γεωργίου, στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας που παλιά ήταν μοναστήρι. Στην Κάτω Φτέρη γινόταν παλιά του Αγίου Δημητρίου. Ξωπάγκυρο γινόταν στην Άνω Φτέρη, στο εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου. Στις ημέρες μας π...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Τά Καμπιά καί οί Καμπιώτες

ΜΕΤΑΞY ΑΝΩ ΚΑΙ ΚΑΤΩ ΚΑΜΠΙΩΝ: Σωτήρος Μπαλκόνια, Φορτώσαινα θέρετρο και φιλοξενικός σταθμός τοΰ Νίκου Μπάμπαλη. Σκλήβιανη, τόπος οπου εγκαταστάθηκαν οί πρώτοι Φτεριώτες πριν εγκατασταθούν στή σημερινή Φτέρη. Καστανιά, Αγία Τριάδα, Σκληβόρεμα. Παληάλογο. Δυό...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Ιστορία καί μνημεία τής Φθιώτιδας

Ιστορία καί μνημεία τής Φθιώτιδας -Τριαντάφυλος Παναγιώτου -1971-Δήμος Λαμιέων ΜΑΚΡΑΚΩΜΗ Αυτή φέρει το όνομα της αρχαίας πόλεως των Αινιάνων, την όποιαν μνημονεύει ό Λίβιος εις την άφήγησίν του διά την καταστροφών της Σπερχείας άπό τούς Αϊτωλούς το 19...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Πυργόσπιτα στα χωριά της Δυτικής Φθιώτιδας

του Αδάμη Θύμιου & Ευθυμίου Τάκη Ερείπια του Πυργόσπιτου του μεγαλοτσιφλικά Ζώτου στη Σπερχειάδα, που μας δίνουν μια αμυδρή εικόνα των πυργόσπιτων της περιοχής της Δυτικής Φθιώτιδας Στα χωριά του Δυτικής Φθιώτιδας υπήρχαν πολλοί Πύργοι. Οι περισσότεροι ανάγονται στην περίοδο της Τουρκοκρατίας...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Παλιά χάνια στη Δυτική Φθιώτιδα

Παλιά χάνια στη Δυτική Φθιώτιδα του Αδάμη Θύμιου & Ευθυμίου Τάκη Το ξακουστό Χάνι Φώτη Πανέτσου στη Μεγάλη Κάψη Τα χάνια ήταν σταθμοί εξυπηρέτησης των περαστικών (πανδοχεία). Το 1880-81 κατασκευάστηκε ο χαλικόστρωτος, αμαξιτός δρόμος Λαμίας - Καρπενησίου. Τότε, κάρα και άμαξες που τα έσερναν δυνατά άλογα με τους γραφικούς αμαξάδες εξυπηρε...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Ελληνοπυγόστεος το ιθαγενές ψάρι του Σπερχειού

Ποιός είναι και που ζεί Είναι ένα ιθαγενές ενδημικό ψάρι του γλυκού νερού της Ελλάδας, με μακρά εξελικτική πορεία, που απαντάται μόνο σε μικροϋδάτινα συστήματα της λεκάνης απορροής του Σπερχειού. Αρχικά εντοπίστηκε σε ρυάκια και φυσικά πηγάδια (μάτια) των...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Ρουμελιώτικοι ιδιωματισμοί

Όπως μιλιούνται & ερμηνεύονται στα χωριά της Δυτικής Φθιώτιδας του Νίκου Σωτηρόπουλου Αγκωνή: Η γωνιά του τζακιού, η θαλπωρή. «Στην αγκωνή μ' θεραπεύομαι». Αζάπι - άζαπος: Αυτός που δεν κρατιέται, που κάνει ζημιές. Αλάνταβος: Ο βιαστικός, ο απρόσεχτος. «Αυτό...
Ιστορικά & Λαογραφικά

ΤΟ ΠΑΖΑΡΙ ΤΗΣ ΣΠΕΡΧΕΙΑΔΑΣ

ΤΟ ΠΑΖΑΡΙ ΤΗΣ ΣΠΕΡΧΕΙΑΔΑΣ Του Βασίλη Κανέλλου από το βιβλίο του:«Ο Γουλινάς & τα χωριά του» Παζάρι στις πόλεις και τα χωριά της Ρούμελης είναι η ετήσια εμπορική αγορά που γίνεται σε ορισμένο τόπο και χρόνο και γεννήθηκε από την ανάγκη συγκέντρωσης κοινο...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Η συγκοινωνία στις άγονες γραμμές της Δυτικής Φθιώτιδος

Η συγκοινωνία στις άγονες γραμμές της Δυτικής Φθιώτιδος του Τάκη Ευθυμίου Ο "καρνάβαλος" του Προβόγιαννου, ανηφορίζοντας για το ξωκλήσι του Άη-Γιάννη Προπολεμικά η συγκοινωνία ανάμεσα στα χωριά της Δυτικής Φθιώτιδας ήταν πρωτόγονη. Μέχρι το 1930 γινόταν...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Ξυλογεφύρια και περαταριές στον Σπερχειό

( Παλιό ξυλογεφύρι-περαταριά στο Σπερχειό κοντά στο Νεοχωράκι, πρόχειρο πέρασμα για το πανηγύρι του Αγίου Πνεύματος στου "Ντρίζι) Ξυλογεφύρια και περαταριές στον Σπερχειό του Τάκη Ευθυμίου Λιγοστό ήταν από παλιά το νερό του Σπερχειού το καλοκαίρι και τότε οι...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Για τους νεκρούς της οικογένειας Σακελλάρη από τη Φτέρη Φθιώτιδος

Η οικογένεια Σακελλάρη είναι μία από τις ελληνικές οικογένειες, που προσέφεραν τα παιδιά τους θυσία για την πατρίδα. Στη Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος 6, σελίδα 222, αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του Διονυσίου Σακελλάρη (Εικ.1), ο ο...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Περί κηρύξεως Αρχαιολογικών Χώρων εις Νομούς Φθιώτιδος και Καρδίτσης

Χαρακτηρίζομεν τους κάτωθι χώρους ως αρχαιολογικούς προς προστασίαν των εν αυτοίς σωζομένων αρχαίων: Α. Νομός Φθιώτιδος: 1. Αρχαιολογικός χώρος Λαρίσης Κρεμαστής: ερείπια ακροπόλεως και τείχους αρχαίας πόλεως επί λόφου 530 μ. κειμένου εις απόστασιν 1,5 χμ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Καταστροφές στις πόλεις και τα χωριά της Φθιώτιδας τη περίοδο 1940-45

Στην πρώτη στήλη αναγράφεται ο αριθμός των σπιτιών, στη δεύτερη ο αριθμός των σπιτιών που καταστράφηκαν ολοσχερώς, στην τρίτη τα σπίτια που καταστράφηκαν μερικώς και στην τέταρτη οι υπαίτιοι της καταστροφής. Επίσης αναφέρονται τα θύματα. ΕΠΑΡΧΙΑ ΦΘΙΩΤΙ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Πεσόντες υπέρ πατρίδος

1886 Δημήτριος Ν.Δημητρέσσας Ανθ/γος Φθιώτες νεκροί Ελληνοτουρκικού πολέμου 1897 Από το βιβλίο: Υπουργείο Στρατιωτικών, Αγώνες & νεκροί 1830-1930 Τζώρτζης Αθανάσιος, Δεκανεύς, γεννηθείς εις Φτέρη Φθιώτιδος, εφονεύθη το 1897 Απριλίου 23, εις Τεκέ-Τατάρ Φ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Φώτης Μαστροκώστας (Θάνος)

Στη φώτο αυτή ο Φώτης Μαστροκώστας (Θάνος) σέρνει το χορό,και ο Γιώργος Χουλιάρας (Περικλής) τον συνοδεύει Γεννήθηκε το 1914 στη Σπερχειάδα Φθιώτιδος . Νέος , τραχύς , πολέμησε στο Αλβανικό μέτωπο και πήρε μετάλλιο ανδρείας. Δεν τον κράταγε το σπίτι του και τον...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Δημήτριος Ν.Δημητρέσσας

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΝΗΜΗΣ ΑΝΘΥΠΟΛΟΧΑΓΟΥ ΔΗΜ.Ν.ΔΗΜΗΤΡΕΣΣΑ (ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΜΝΗΜΕΙΟΥ) Αγαπητοί Συγχωριανοί Μετά την ,υπό της επιτροπής ανέγερσης προτομών Φτέρη και Τρ.Κατσούδα, εκχώρηση στην Κοινότητα του εναπομείναντος ποσού των 720 ευρω,το Τοπικό Κοινοτικό Συμβούλιο αποφάσισε την διάθεση τ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Μάχη μεταξύ ληστών και χωροφυλάκων στο Παλιόκαστρο

Στο τέλος του 19ου αιώνα στην Φθιώτιδα ανθούσε η ληστεία, σαν παραμεθόριος περιοχή η πατρίδα μας, ήταν στέκι και πέρασμα όλων των παρανόμων . Διότι όταν καταδιώκονταν περνούσαν την οροθετική γραμμή και έμπαιναν στο οθωμανικό κράτος. Την εποχή εκείνη σ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Αναμνήσεις από τήν Αντίσταση στόν Εμφύλιο καί τήν Προσφυγιά (Β.Παπαδάκης -Καπετάν Λευτεριάς )

Στό χωριό Φτέρη, 29 τοΰ Φλεβάρη 1945 Μαζί μέ τό Γιωργούλα παρέα πήγα στή Φτέρη νά συναντήσω τόν "Αρη. Ειχα μάθει γιά τίς άπόψεις του, γύρω άπό τά προβλήματα πού έμπαιναν στό κόμμα καί ήθελα νά τόν δω νά έχω μιά προσωπική άντίληψη των άπόψεών του. Γύρω ά...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Γενιά Αγώνων καί Θυσιών (Ν.Μαγόπουλος )

Αναφορές για τη περιοχή μας από το βιβλίο Σελ.25......Οι περισσότεροι ξενόφερτοι ήρθαν από τη Φθιώτιδα, την Ευρυτανία και τα ορεινά χωριά των Αγράφων και του Κόζιακα. Οι οικογένειες Μαγόπουλου, Λυκοτσέτα και Τρίγγα π. χ. ήρθαν από την Γιαννιτσού Φθιώτιδας. Οι οικογένειες Πολύζου και Μόσχου από τον Ασβέστη επίσης της Φθιώτιδας. Οι οικογένειες Μπούρα από Μακρυράχη (Κα...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Έκθεση του Δ.Σ.Ε στον ΟΗΕ το 1947

(Αναφορές για την περιοχή της Φθιώτιδος) Ε' ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΡΧΗΓΕΙΟΥ ΡΟΥΜΕΛΗΣ (ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΣ) Δίνουμε παρακάτω πολύ λίγα στοιχεία, όσα κατορθώσαμε να συγκεντρώσουμε από την περιοχή αυτή για τις καταστροφές και ωμότητες που προκάλεσαν οι μοναρχοφασιστικές δυνάμεις σ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Φθιωτική ιστορική παράδοση και Ομηρικός Αχιλλέας

Ο ΑΧΙΛΛΕΥΣ ΑΠΟ ΑΓΓΕΙΟ Το παγκόσμιο μυθολογικό και ιστορικό πρότυπο ρώμης και κάλλους, ο Ομηρικός Αχιλλέας λατρεύτηκε, ως θεοποιημένος ήρωας, σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας, οι οποίες διεκδικούν και την πατρότητά του. Μια από αυτές είναι και η κοι...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Διοικητική εξέλιξη του Δήμου Σπερχειάδος

Ο πρώτος νόμος του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, ήταν ο νόμος της 27-12-1833/8-1-1834 (ΦΕΚ 3/10-10-1834), που αποτέλεσε και τον πυρήνα για το σχηματισμό των δήμων σε όλη την Επικράτεια. Τα άρθρο 1 του νόμου αυτ...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Δήμος Σπερχειάδας.Ιστορική αναδρομή

Ερευνώντας την ιστορική ταυτότητα της περιοχής μας θα αναφερθούμε στο κεφάλαιο αυτό και στην ιστορία της ευρύτερης περιοχής της κοιλάδας του Σπερχειού. Σ' αυτόν τον ιστορικογεωγραφικό χώρο η περιοχή μας είχε μια αξιόλογη παρουσία και προσφορά και διεκδικεί...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Φθιωτική Λαογραφία-Βιβλιογραφική Απόπειρα

Του Γιώργου Παν. Σταυρόπουλου Αν υπάρχει ένας τομέας στη Φθιωτική Γραμματεία ο οποίος παρουσιάζει μεγάλη δυσκολία στη βιβλιογραφική καταγραφή του, αυτός είναι της Λαογραφίας. Κι αυτό γιατί, τις τελευταίες δεκαετίες, πλήθος είναι τα σχετικά δημοσιεύματα, κυρίως,...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Τότε που στη Φθιώτιδα καλλιεργούσαν Ινδική Κάνναβη

Το 1886 κάποιος Λ.Κ.Τ. από τη Λαμία ενδιαφέρεται να καλλιεργήσει ινδική κάνναβη, να παράξει και να εμπορευθεί χασίς και με επιστολή στο περιοδικό "Ελληνική Γεωργία" ζητά πληροφορίες. Το περιοδικό, στη στήλη "ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ", σπεύδει να του απαντήσει (Νοεμβρι...
Ιστορικά & Λαογραφικά

ΛΗΣΤΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΦΘΙΩΤΙΔΑ

Επί Τουρκοκρατίας και ειδικά στην εποχή του Αλή Πασά ,πολλοί Έλληνες που δεν άντεχαν κυρίως την σκλαβιά και την φτώχεια μαζί αναγκάστηκαν να γίνουν ληστές και να ανέβουν στα Βουνά. Λήστευαν συνήθως Τούρκους αλλά και πλούσιες Ελληνικές οικογένειες. Μετά την...
Ιστορικά & Λαογραφικά

Ιστορία Φτέρης Φθιώτιδος (Νο²)

Μέχρι πρόσφατα, από τη προφορική παράδοση και τα βιβλία που είχαν γραφεί για τη Φτέρη, - με πρώτο το βιβλίο του Γ. Τσιούστα- θεωρούσαμε ότι η Φτέρη δημιουργήθηκε από καταδιωκομένους Σουλιώτες γύρω στο 1760-1770 . Νεότερα όμως στοιχεία, που βρέθηκαν σε Τούρκ...

Αφηγήσεις

© 2025 Φτέρη Φθιώτιδος@ 2025