Του Νίκου I. Θεοδώρου
Η Ελλάδα βρέθηκε πολλές φορές μπροστά στις Πύλες των Θερμοπυλών και φώναξε το «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ». Ένα από τα πολλά είναι και της Φτέρης το «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» 15 του Οκτώβρη στις Χιτλερικές ορδές του ναζισμού
Το χρονικόν της μάχης στην περιοχή του χωριού της Φτέρης στη θέση Βρυσούλα και ακριβώς στην· καμπή του δρόμου προς τη Φτέρη έχει ως εξής:
Στις 15 Οκτώβρη του 43 τα παιδιά της Ελλάδας εκέρδισαν μια Νίκη. Η Νίκη αυτή είναι ένα απ' τα πολλά «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» που είπε και βροντοφώναξε η μικρή Ελλάδα και στις σιδηρόφρακτες στρατιές τριών μεγάλων αυτοκρατοριών. Ο τόπος αυτός είναι η νέα πόρτα των Θερμοπυλών, της Δυτικής, Φθιώτιδος, όπου ο νέος Ξέρξης των Χιτλερικών, ορδών φάνηκεν ανίσχυρος σαν άλλος Γολιάθ μπροστά σε μια χούφτα Ελληνες αρματωμένους με σφενδόνες.
Η Νίκη αυτή δεν είναι χρωματισμένη με κομματικούς ή πολιτικούς υπολογισμούς, αλλά είναι ένα ξέσπασμα της πανελλήνιας εθνικής λεβεντιάς και οργής Κατά του ναζισμού που εκείνη την εποχή καταπατούσε τα άγια χώματα της Ελλάδας μας, που τόσες γενεές τα εδόξασαν και τα εξαγίασαν με το τίμιον αίμα τους.
Οι Θερμοπυλομάχοι και οι Μαραθωνομάχοι ανέγειραν τύμβους με σωρούς από χώματα ως 80 μέτρα υψηλούς, για ν' αφήσουν γραμμένη κι επάνω στη γη την ένδοξη ιστορία τους, για τις επερχόμενες γενεές. Εμείς άξιοι απόγονοι εκεί- / νων ας στήσωμεν ένα μικρόν οβελίσκον με τις λέξεις «ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ» 1943 σ' αυτό το μέρος.Αλλά για να εννοήσουμε το μέγεθος της Νίκης εκείνης με το βαθύτερο περιεχόμενον αυτής, πρέπει να στρέφουμε το βλέμμα μας και να εμβαθύνωμε στο πνεύμα που κυριαρχούσε στις ψυχές των Ελλήνων την εποχή εκείνη του '40-45
Μετά την εποποιία του '40, του δοξασμένου στρατού μας στο Αλβανικό Μέτωπο στις 6-4-41 μια ισχυρή γερμανική φάλαγγα, που υποστηρίζονταν και με τα αεροπλάνα της αήττητης γερμανικής αεροπορίας Λουντβάφε, με ακήρυκτον πόλεμο παραβιάζει τα σύνορα της Ελλάδος από το μέρος της Σερβίας και μαζί με βουλγαρικό στρατό πέρασαν την Ελλάδα και αρχίζει η κατοχή της Πατρίδας μας. Γρήγορα αντίστασης μη ούσης, δια μέσου Φλώρινας, Πτολεμαΐδος και Κοζάνης ο γερμανικός στρατός φθάνει και κάνει την εμφάνισή του στα Γιάννενα, όπου εκεί έκαμαν συνάντηση ο ναζισμός με το φασισμό του Μουσολίνι. Σε λίγες μέρες η μικρή σε πληθυσμό, αλλά μεγάλη σε δόξα και ιστορία Πατρίδα μας βρίσκονταν στο ζυγό της Κατοχής από τρεις αυτοκρατορίες. Το Αλβανικό Μέτωπο κατάρρευσε, αλλά με υψηλόν το φρόνημα οι περισσότεροι στρατιώτες μας επέστρεφαν στα σπίτια τους με τον· οπλισμό τους.'Αλλος με μάλινχερ, άλλος με αυτόματο, άλλος με πολυβόλο, άλλος με μυδράλιο, ή και κανόνι ακόμα, που είδαν καί τα μάτια μου να ροβολάει στις πλαγιές του χωριού μου για τη Γουλινά.
Ολοι το γνωρίζουμε και το μολογάμε, όταν η Ελλάδα ήταν ενωμένη κάνει θριάμβους, διηρημένη καταστρέφεται. Την αλήθεια αυτή θα την ενισχύσω με ένα μικρό στιγμιότυπο, που συνέβη μεν στο μικρό χωριουδάκι Κλωνί, αλλά το πνεύμα εκείνο ξαπλώνεται και αγκαλιάζει όλη την Ελλάδα. Δεκαοκτώ νέοι του χωριού αυτού (μαζί με το δάσκαλο του χωριού) επληροφορήθησαν ότι ο Στρατηγός Παπάγος ευρίσκετο στα Καλύβια της Λαμίας με στρατό και το επιτελείον του και ότι είχε απόφαση να προβάλει αντίσταση στα στενά των Θερμοπυλών.
Το βράδυ εκείνο 18 Απριλίου 1941 τά Ελληνόπουλα αυτά αδέσμευτα και αχρωμάτιστα από πολιτικές ή κομματικές ιδεολογίες ενωμένα και αγαπημένα, άφοβα και με αυταπάρνηση, δια- βλέποντα και αποκρινόμενα, με συναίσθηση ευθύνης, στο μεγάλο κίνδυνο, που ζοΟ|σε στις τελευταίες στιγμές της ψυχορραγίας η Πατρίδα μας, συγκρότησαν την αντιστασιακή Οργάνωση ο «Διάκος» στη ΝΔ γωνιά του νεόκτιστου και χωρίς σκεπή κτιρίου του σχολείου, κάτω από το φως ενός κεριού. Το πρωί-πρωί με τα χαράματα δυο αγγελιοφόροι της Οργάνωσης αυτής έσπευδαν να μεταφέρουν το μήνυμα στο στρατηγό, ότι επιθυμούν να ενταχθούνε στη δύναμη του στρατού του εθελοντικά. Η προσπάθεια αυτή απέτυχε, γιατί ο Παπάγος έσπευδε για την Αθήνα. Και φυσικά η Οργάνωση αυτή έμεινε σαν Οργάνωση μιας νυκτός, άν και διασαλπίσθηκε η ίδρυσή της: Χρήσιμη όμως για αργότερα... Σκοπός μου δεν είναι νά επαινέσω τό ασήμαντο Κλωνί, ούτε τα φλογερά εκείνα νιάτα, αλλά να τονίσω ιδιαίτερα ότι το επαναστατικό και αντιστασιακό εκείνο πνεύμα ενός ασήμαντου και μηδαμινού χωριού ήτο διάχυτον σ' όλες τις καρδιές των Ελλήνων, που σκορπούσε δύναμη κι ελπίδα κι αγκάλιαζε όλη την Ελλάδα και, εσχεδίαζε Οργανώσεις και Φιλικές Εταιρίες... Αυτό το πνεύμα λάβαινε σάρκα και οστά μετά από ένα χρόνο στις 26 Μαΐου οπότε ακούσθηκε η βροντερή και καθάρια φωνή σαν κεραυνός με το εγερτήριον σάλπισμα του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετόπου. Δηλαδή με άλλα λόγια, η κατοχική αυτή αντιστασιακή οργάνωση καλούσε όλους τους Ελληνες, σύσσωμο το Εθνος, χωρίς κομματικές κςιι πολιτικές διακρίσεις, ενιαίο και ενωμένο , σε μια Εθνική Αντιστασιακή Οργάνωση να ριχθεί στον αγώνα για την Πανώρια Λευτεριά.
Μετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών στις 10 Σεπτεμβρίου του 1943 οι Γερμανοί εξαγριώθηκαν και για να δείξουν, πως το Γ' Ράιχ και χωρίς τή συμμαχία των Ιταλών είναι αήττητο, άρχισαν αμέσως από τον Οκτώβριο του '43 να κάνουν επιδρομές επιδεικτικές στη κατοχική Ελλάδα.
Αρχές λοιπόν Οκτωβρίου 1943 ένα Σύνταγμα καλά οργανωμένο, με τις σιδηρόφρακτες δυνάμεις του από τη Λαμία έφθασε στο Καρπενήσι. Εκείνη την εποχή είχε ανδρωθή, και αναπτυχθεί σε σοβαρό βαθμό ο ΕΛΑΣ, καί σ' όλες τις βουνοκορφές γύρωθεν του Καρπενησιού με τη γαλανόλευκη ψηλά και αναπτερωμένο το φρόνημα έκαναν την εμφάνισή τους οι αντάρτες. Αυτό κάθε μέρα το έβλεπε ο Περμανός διοικητής τού συντάγματος και επειδή πλησίαζε και ο χειμώνας, φοβούμενος μήπως τον αποκλείσου ν τα χιόνια μακρυά από την έδρα της Λαμίας, αποφάσισε να αποσυρθεί προς τα χωριά του Λαμιακού κάμπου, που εύκολα θα έρχονταν και επικουρίες από τη Λαμία, σε καιρό ανάγκης να τον βοηθήσουν. Ξεκίνησε λοιπόν μια ωραία πρωία του Οκτωβρίου και με όλη την αρμάδα του συνταγμένη κατέβαινε προς το Λαμιακό κάμπο για Μακρακώμη καί Σπερχειάδα. Εν τω μεταξύ η κίνηση αυτή των Γερμανών έγινε αντιληπτή απ' τους αντάρτες του ΕΛΑΣ και σαν πλαγιοφυλακή του γερμανικού στρατού ακολουθούσαν αριοτερά τη φάλαγγα χωρίς να ενοχλούν ο ένας τον άλλον με πυροβολισμούς ή άλλα εμπόδια. Ετσι ο γερμανικός στρατός ανενόχλητος έφθασε στη Σπερχειάδα, όπου η διοίκησίς του έκρινε σκόπιμο να εγκατασταθεί και ότι το μέρος ήταν κατάλληλον καΓ ιδεώδες γα παραχειμάσει καί να το έχει σαν ορμητήριον και αφετηρία για τις επιδρομές και επιχειρήσεις, που εσχεδίαζε να κάνει.
Ασφαλώς μέσα στο επιτελικό σχέδιο θα κυριαρχούσε η φρούδα σκέψη και η ελπίδα, ότι αφού κατέλαβε τη Σπερχειάδα τόσον εύκολα, δηλαδή την καρδιά που ξεκίνησε το αντάρτικο, θα ήταν εύκολο και να το διαλύσει. Σ' αυτό βέβαια, ίσως θα είχε δίκιο, διότι ίσως να έμεινε και απληροφόρητος, ότι η Σπερχειάδα σαν καρδιά της αντίστασης, είχε πολλές και ισχυρές αρτηρίες και πως η πλησιέστερη αρτηρία προς τη Σπερχειάδα, που θα τον έπνιγε στο αίμα, ήταν το μικρό χωριουδάκι Κλωνί, όπου υπήρχε η έδρα του εφεδρικού Τάγματος του εφεδρικού ΕΛΑΣ με επιτελή το Γιώργο Κουσουλάκο. Αυτό το Τάγμα περιελάμβανε τα χωριά τριών Περιφερειών: Σπερχειάδος, Γαρδικίου, Μαρμάρων, και με τα άλλα δύο Τάγματα Μακρακώμης Υπάτης αποτελούσαν το εφεδρικό Σύνταγμά του ΕΛΑΣ με Συνταγματάρχη τον συναγωνιστήν Χαρίλαον Μηχιώτην. Με την συνθηκολόγηση των Ιταλών το τάγμα εφόδιασε τους εφεδροελασίτες με ελαφρό ιταλικό πολεμικό υλικό. Από τη στιγμή που έφθασε το γερμανικό σύνταγμα στη Σπερχειάδα δόθηκε το σήμα πολεμικής ετοιμότητος σε όλη την περιοχήν του Εφεδρικού Τάγματος. Το σύνθημα ήταν απλό: «Οπου και όπως μπορούμε οργανωμένη αντίσταση». Ο Γερμανός διοικητής στη Σπερχειάδα μόλις έφθασε εφρόντισε για την εγκατάσταση και στέγαση των στρατιωτών του σε επίκαιρες θέσεις, και την ασφάλειαν του πολεμικού υλικού, σαν να προέβλεπε ο άνθρωπος μακροχρόνια διαμονή σ' αυτόν τον τόπο, όπου γιαυτόν τότε κατοικούσαν τίγρεις ,.και λιοντάρια ατίθασα, με υψηλό και αδάμαστο εθνικό φρόνιμα.
Οταν ο Γερμανός διοικητής ενόμισε πως βολεύθηκε καλά και αφού πήρε και από διάφορους προσκυνημένους μπιμπασίδες τις ανάλογες πληροφορίες, σε λίγες μέρες, στις 15 Οκτωβρίου 1943 ξεκίνησε να κάμει μια εκδρομούλα αναγνώρισης ως το ορεινό χωριό Γαρδίκι της Δ. Φθιώτιδος. Στην έδρα του άφησε την ανάλογη φρουρά, και αυτός με το αυτοκίνητό του ακολουθώντας ένα τανκ που πήγαινε εμπροσθοφυλακή και πίσω του όλη η αρμάδα ξεκίνησαν για τον περίπατό τους πρώί - πρωί. Το εφεδρικό ΕΛΑΣ Κλωνιού παρακολουθούσε την κίνηση αυτή των Γερμανών από κοντά, αλλά τους άφησε . ανενόχλητους, ώσπου να πέσουν στην παγίδα, που ήταν καλά στημένη, Οταν άρχισε η μάχη αγγελιοφόροι μοτοσικλετιστές εστέλλοντο νά επικοινωνήσουν με τη βάση της Σπερχειάδας, τότε το εφεδρικό ΕΛΑΣ Κλωνιού με ένα φράγμα πυρός παρεμπόδιζε την επικοινωνία αυτή μέ το κέντρο. Η γερμανική εμπροσθοφυλακή έφθασε ως το μύλο Κολοκύθα ανενόχλητη, σχεδόν ως το χώρο, που βρίσκεται ανάμεσα Παλαιοβράχας - Φτέρης. Εκεί οι εφεδροελασίτες των δύο χωριών άρχισαν να τους καλωσορίζουν με μερικά λιανοντούφεκα, σαν μια μικρή προειδοποίηση για γλέντι. Οι Γερμανοί ξαφνιάσθήκαν βέβαια, γιατί δεν περίμεναν τέτια τιμητική υποδοχή, αλλά ούτε το θεώρησαν και για σπουδαίο πράγμα. Οταν όμως αργότερα μαζί με τους αραιούς πυροβολισμούς άρχισαν να κελαηδούν και δύο πολύβόλα στο αριστερό πλευρό τους με πολύ εύστοχες και επικίνδυνες συνέπειες για τη ζωή της αρμάδας, τότε αντελήφθησαν τον μεγάλο κίνδυνο και έσπευσαν να καλυφθούν στη στροφή του δρόμου, όπου η ρεματιά μέ το σιδηρουργείο και τα τελευταία σπίτια της Φτέρης. Εκεί σταμάτησαν προς στιγμή. Σ' αυτό το διάστημα κατέφθασε ένα μικρό τμήμα των ανταρτών από 35 περίπου άνδρες, με διοικητή το Συννεφιά, απ' το αντικρυνό χωριό Βύτωλη, απ' όπου άκουσαν τους πυροβολισμούς;. Το τμήμα αύτό κατέλαβε το μικρό λοφίσκο Μαυρόραχη δεξιά των Γερμανών και περίμεναν την εμφάνισή τους.
Σε λίγο η φάλαγγα άρχισε να ξεμυτίζει προς το πλάτωμα του δρόμου, που ήταν ακάλυπτο τελείως μπροστά στις κάννες των ανταρτών. Η αρμάδα μέσα στο άγνωστό βραδυποροϋσε. Οι αντάρτες είχαν όλο το χρόνο να τακτοποιήσουν με ακρίβεια ο καθένας το στόχο του. Τώρα με τά ομαδικά και εύστοχα πυρά των ανταρτών η αρμάδα βαλόμενη και από τις δυο πλευρές του δρόμου έσπευδε νά καλυφθεί στην επόμενη κολπώδη στροφή του δρόμου. Εκεί πάλι σταμάτησε. Ο αντικειμενικός σκοπός όμως ήταν να φθάσουν στο Γαρδίκι. Έπρεπε λοιπόν να βγουν απ' τη λούφα τους και να προχωρήσουν προς το ξέλακκο. Ο διοικητής της αρμάδας αυτής συνταγματάρχης, ενόμισε πως τελείωσε το πανηγύρι και ξεθάρρεψε, γιαυτό έδοσε διαταγή να προχωρήσει το τανκ και αυτός ακολούθησε. Το τάνκ έφθασε στο ύφος του δρόμου, που αρχίζει η ανάβαση προς τη Φτέρη. Ως εκεί μπορούσαν κάτι να ελπίζουν, αλλά εκεί ακριβώς έπεσαν στο στόμα του λύκου. Ενα μυδράλιο, που εχειρίζετο ένας τσολιάς του Πλαστή ρα, ο αγωνιστής Γεωργ. Μπιζαρμάνης από τις κοντοραχούλες του χωριού της Δ. Φθιώτιδος Καμπιά συνέτριψε το προπορευόμενο τανκ με. το αυτοκίνητο του συνταγματάρχη και τον επιβάτη του και καθήλωσε όλη τη γερμανική φάλαγγα στον απύραυλο κόλπο του δρόμου. Εκεί οι Γερμανοί πιεζόμενοι σφιχτά από τις ασήμαντες αυτές αντιστασιακές δυνάμεις στον απροσδόκήτον αυτόν κλοιό ανέμειναν να καλυφθούν από τό σκοτάδι της νύχτας.
Τότε συγκέντρωσαν τους νεκρούο και τραυματίες, εγκατέλειψαν το τανκ και το αυτοκίνητο του Διοικητού του και μέ μεγάλη σπουδή αναχώρησαν για Λαμία, αφού συναπεκόμισαν και τη μικρή φρουρά, που είχαν αφήσει στη Σπερχειάδα. Το πρωί ο δρόμος Φτέρης - Λαμίας ήταν διάσπαρτος από γάζες, αίματα και επιδέσμους. Στα χωριά που περνούσαν σ' όλη τη διαδρομή άκουγαν οι χωρικοί οιμωγές, θρήνους και κλάματα. Επαθαν πανωλεθρία, που θα ήταν ολοκληρωμένη αν τύχαινε εκεί κοντά να βρίσκεται καμιά ισχυρή αντάρτικη ομάδα. Από τους δικούς μας που αγωνίζονταν υπέρ βωμών καί εστιών για δικαιοσύνη και ελευθερία κανείς δεν έπαθε τίποτα. Εκτός απ' τον Ευστάθιο Καρασλή από Πελασγία. Αυτός τραυματίσθηκε στην πλάτη με διαμπερές τραύμα ενοσηλεύθη στη Φτέρη. Σ' αυτή τη μάχη διακρίθησαν σαν μαχητές ο Γεωργ. Μπιζαρμάνης εκ Καμπιών, ο Βλάσης εκ Παλαιοβράχας και ο Κώστας Χρ - Σταμοκώστας εκ Φτέρης.
Σαν το Γοργοπόταμο και του Κατσούδα η Φτέρη μήνυμα στέλλουν στο Θεό τη λευτεριά να φέρει. Στον ιερό αυτό χώρο εγράφη μια δοξασμένη σελίδά της ιστορίας μας. Γιαυτό πρέπει να στηθεί ένας οβελίσκος να υπενθυμίζει στις επερχόμεγες γενιές τό Μολών Λαβέ τού '43.
Με. τέτιες πολεμικές πράξεις αντιστασιακές είναι γεμάτη η κατοχική Ελλάδα άπ' ανατολή σε δύση, στη θάλασσα και στη στεριά, που δεν έδοσαν στις συμμαχικές δυνάμεις τη Νίκη μόνον, αλλά εξανάγκασαν και τους Γερμανούς να
σβήσουν από το πρόγραμμά τους την πολιτική επιστράτευση των Ελλήνων, η οποία αν πραγματοποιούνταν θα χάνονταν στα μετόπισθεν των Γερμανών χιλιάδες Ελληνόπουλα.
Τιμή και Δόξα στα παλικάρια εκείνα, που έβαλαν ταμπούρι το ανάστημά τους για την τιμή και τη δόξα της πονεμένης Πατρίδος μας.
Υ.Γ. Στις 12 Φεβρουάριου αποστρατεύθηκε ο ΕΛΑΣ και* στις 12 Ιουλίου 1948 το έκτακτο στρατοδικείο Λαμίας κάτεδίκαζε τον ταγματάρχη του εφεδρικού ΕΛΑΣ σε θάνατο με την κατηγορία ότι έβαψε την Δ. Φθιώτιδα στο αίμα. Εσώθη εκ θαύματος και υπογράφει ο ίδιος.
Κατοχικά ανέκδοτα
Τώρα φαίνονται, εις εποχήν που συνέβησαν μερικά κωμικοτραγικά επεισόδια, πως οι ήρωες ήταν Ελληνες. Είμεθα στην αρχή.της Κατοχής: Ένα τμήμα Ιταλών βρίσκεται εγκατεστημένο στη Σπερχειάδα. Οι Ιταλοί για στρατονισμό των στρατιωτών είχαν επιτάξει το ανώγειον σπίτι του Θανάση Παπασπύρου. Εις αυτό εγώ, ένα απλό ανθρωπάκι, έπαιρνα την καθοδήγηση από το Θανάση για να αναπιασθούν τα προζύμια της αντιστασιακής οργάνωσης του ΕΑΜ.
Η συνάντησή μας θα εγένετο σ' ένα δωμάτιο ανώγειο του σπιτιού αυτού, που το άφησαν οι Ιταλοί στο Θανάση να μελετάει σαν φοιτητής που ήταν. Οταν έφθασα εκεί και χαιρέτησα το Θανάση, μου λέει. Το βλέπεις εκείνο το ακρινό δωμάτιο, εκεί θα ανεβούμε, εκεί είναι το στέκι μου. Βέβαια, το είδα το δωμάτιό, αλλά είδα και μελισσολόι Ιταλούς μπροστά στο δωμάτιο, που εδείλιασα προς στιγμήν και είπα Θανάση! με εννοούμενα. Μη φοβάσαι! μου λέγει. Καλύτερα κοντά τους, παρά μακριά, θα μας ϋποψιαστούν. Με θάρρος του απαντώ. Εγώ Θανάση διέθεσά για την Πατρίδα και ζωή και τιμή και οικογένεια με έξι μικρά.παιδιά και τώρα θα φοβηθώ; Τράβηξα αμέσως κοντά στο Θανάση.
Με χαιρετούρες και γέλιά χαρωπά διασχίσαμε το διάδρομο ανάμεσα από Ιταλούς στρατιώτες που παραμέριζαν ευγενικά και μας καλωσόριζαν και φθάσαμε στη γιάφκα. Ακόμα οι Ιταλοί δεν είχαν προσανατολιστεί για συλλήψεις. Ηταν ακόμα οι πρώτες μέρες, που έσπευδαν οι τοπογράφοι των να φκιάσουν τους χάρτες των γύρω οχυρών.
Το Κλωνί, ένα μικρό χωριουδάκι, που είναι μακριά από τη Σπερχειάδα περί τα 20' της ώρας εδέχετο καθημερινά πολλούς Ιταλούς πλιατσικολόγους και ανάμεσα σ' αυτούς τοπογράφους
και επιτελικούς. Αυτοί άρπαζαν, εκτός από κότες και αυγά και ό,τι πολύτιμον εύρισκαν. Τις ώρες των επιδρομών αυτών οι άνδρες έφευγαν για το βουνό και έμεναν οι γυναίκες.
Τότε τέτιοι λογής Ιταλοί εισέδυσαν και μέχρι το χωριό Μούσδροβο.
Το Μούσδροβο είναι ένα μικρό χωριουδάκι της Δυτικής Φθιώτιδας που αργότερα ονομάσθηκε Περιβόλι. Βρίσκεται κοντά στον Ίναχο ποταμό (ή Βίστριτζα) που κυλάει τα νερά του στις ρίζες του βουνού Γουλινά. Για να πάμε στο Μούσδροβο από τη Σπερχειάδα πρέπει να ανεβούμε τη Δρασκέλα της Γουλινάς και από εκεί να κατεβούμε στο Μούσδροβο. Δηλαδή, δυο ώρες ανάβαση και δυο ώρες κατάβαση. Την εποχή εκείνη, πέντε-έξι Ιταλοί πλιατσικολόγοι και τοπογράφοι, τότε που όλα τά σκιαζε φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά, πήραν το θάρρος κι έφθασαν στο Μούσδροβο. Εκεί αφού έκαναν τη δουλιά τους επέστρεφαν ανηφορίζοντας. Τέσσαρα παιδιά του Μούσδροβου με εθνικήν συνείδηση έτρεξαν από κοντά τους και τους επυ- ροβόλησαν. Αυτό ήταν όλο. Οι Ιταλοί τρομαγμένοι έφυγαν. Αλλά και όλο το τμήμα έφυγε από Σπερχειάδα για Λαμία. Από εκεί σε λίγες μέρες εστάλει απόσπασμα με αρκετή δύναμη, που κύκλωσε το Μούσδροβο νύχτα. Πρωί-πρωί συγκέντρωσαν όλους τους κατοίκους στην πλατεία του χωριού. Εκεί με υποσχέσεις, επαίνους και γαλιφιές, ξεγέλασαν τους προύχοντες του χωριού, και παρέδοσαν τα ελληνόπουλα, που πυροβόλησαν τους Ιταλούς. Οι Ιταλοί τα έδεσαν και τα μετέφεραν στη Λαμία, όπου τα εκτέλεσαν. Είναι τά πρώτα θύματα του Αντιστασιακού αγώνα. Αιώνια τους η μνήμη. Την τύχη των ηρώων αυτών για να μην καεί το χωριό συμμερίσθηκαν κάι οι προύχοντες του χωριού. Την ίδια μέρα συνέβη καί το κωμικοτραγικό επεισόδιο ενός Μουσδροβίτη.
Στις πλαγιές της Γουλινάς είχε το μαντρί, που άρμεγε τα πρόβατά του ο γεροβοσκός Δημ. Ντίνας. Πρωί-πρωί που ετοίμαζε το 15/χρονο γιο του Αριστείδη με το γάλα να τον στείλει στο σπίτι του στο Μούσδροβο, άκουσε από έναν Ιταλό ένοπλο να του λέγει, αλτ. Ηταν από τους πρώτους Ιταλούς που εφρόντιζαν να κυκλώσουν το χωριό. Οι δυο Μουσδροβίτες παραξενεμένοι τον δέχθηκαν. Εμπρός τους είπε στην Ιταλική γλώσσα, για το χωριό και τους έδειξε το δρόμο. Οπως πήγαιναν ο κατηφορικός δρόμος έστρεφε απότομα αριστερά. Δεξιά τους ανοίγονταν το χάος ενός κήπου, που ήταν περιφραγμένος και επικλινής. Αυτός καλλιεργούνταν με τσαπί για ανοιξιάτικο γρασίδι. Προς τα δεξιά τους λοιπόν ήταν το χάος του κήπου. Με το στρίμα που πήραν έστρεψε και ο Ντίνος το βλέμμα του αριστερά του προς τα πίσω από τον Ιταλό. Αυτή τη στιγμή βλέπει το σκύλο του που ακολουθούσε τη συνοδεία. Αμέσως ο Ντίνος φωνάζει το σκύλο του να επιστρέφει στο μαντρί, «όξω, όξω», του λέγει. Ο Ιταλός αυτοστιγμή, γύρισε κι αυτός να βεβαιωθεί ότι είναι ο σκύλος. Ο Ντϊνας δεν χάνει καιρό, ώρμησε άφοβα κατά του Ιταλού με προτεταμένα τα στιβαρά του χέρια κάι με όλη τη δύναμη της ψυχής που διέθεται τότε έσπρωξε τον Ιταλό στο χάος. Ο Ιταλός έχασε την ισορροπία του και κουβαριάσθηκε άφαντος στην απότομη πλαγιά του κήπου ως τη φράκτη. Αλλού οι μπερέτες του αλλού οι παλάσκες του και αλλού αυτός να κυλάει αδιάκοπα κάι ασταμάτητα ως τη φράχτη. Ο Ντίνας με την ηρωική του πράξη έσωσε τη ζωή του και τη ζωή του παιδιού του απ' την αιχμαλωσία. Εμπρός λέγει ο ΝτΙνας που τα έπαιξε όλα για όλα σε κλάσμα δευτερολέπτου. Εμπρός.εδώ κοντά μου Αριστείδη και τρέξε. Ο Αριστείδης πήγαινε μπροστά από όλους.
Ο Ιταλός ζαλισμένος, χτυπημένος και ματωμένος όσο να μάσει τα σκόρπια πράγματά του, οι αιχμάλωτοι βρήκαν την ευκαιρία και ροβόλησαν στις πλαγιές και αφού πήραν τα πρόβατά τους με μια ανάσα ανέβηκαν ελεύθεροι ψηλά στις κορυφές της Γουλινάς, όπου οι Αρματωλοί και Κλέφτες έβρισκαν καταφύγιο.
Ο Ιταλός χωρίς μιλιά και ντροπιασμένος για το πάθημά του ενώθηκε με τους άλλους που συνόδευαν τόυς αξέχαστους πατριώτες στη Λαμία.
Σπερχειάδα 1-12-1985.
Τό αρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στό περιοδικό Εθνική Αντίσταση που εκδίδεται απο την
Π.Ε.Α.Ε.Α
Κρατήθηκε τό συντακτικό καί η ορθογραφία από τό πρωτότυπο