Η οικογένεια Σακελλάρη είναι μία από τις ελληνικές οικογένειες, που προσέφεραν τα παιδιά τους θυσία για την πατρίδα.
Στη Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος 6, σελίδα 222, αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του Διονυσίου Σακελλάρη (Εικ.1), ο οποίος αποστρατεύθηκε το 1926 «συνεπεία τραυμάτων πολέμου»:
«Σακελλάρης Διονύσιος του Γεωργίου λοχ. πεζ., γεν. το 1886 εν Φτέρη Φθ/κίδος, μετ. πολ. 12-13 και 17-23, μετετ. εις τιμητ. αποστρ. συνεπεία τραυμάτων πολέμου, 8 Ιουλ. 1926».
Ο Διονύσιος Σακελλάρης, ο οποίος έφερε και ο ίδιος τρία τραύματα υπέρ πατρίδος, έγραψε στη μνήμη των πεσόντων το παρακάτω ποίημα:
ΤΑ ΚΟΚΚΑΛΑ ΝΑ ΠΑΤΕ!
-Στη Μάννα μου και στον Πατέρα μου
Που έχασαν τρία παιδιά στον πόλεμο-
Των πόθων ονειροχωριό,
πλαγιές, κρύες βρυσούλες,
έλατα σιγοσάλευτα
βράχια, ψηλές ραχούλες!
Σας πόθησα και έρχομαι
μακρυά από τα ξένα!
Σας ξαναβρίσκω ολόλαμπρα
αγνά, μά! ωϊμένα!
Βρίσκω στον έρμο κήπο μου
δυό δέντρα μαραμένα!
Δέντρα μου βαθυΐσκιωτα!
δέντρα αγαπημένα
του πόνου ποιο σαράκι σας
σάς έχει ρημαγμένα!
Τι έχετε και γέρνετε;
στον ίσκιο σας ωϊμένα
απάντεχα ο άμοιρος!
Μά τώρα μαραμένα
σας βρίσκω στο φτωχόκηπο
βαρειά! βαθειά θλιμμένα!
-Μας πήρε η φλόγα τα κλαδιά!
Ώ! Στα βουνά θαμμένα
τρία βλαστάρια έχουμε!
Αλλοίμονο! το ένα
Απόμενε 'στο Λαχανά!
Στη Τζουμαγιά το άλλο!
κ' ύστερα 'στο Σαγγάριο
έμενε το μεγάλο!
Τα λείψανα! Τα κόκκαλα!
πού νάναι σκορπισμένα!
΄Ω! του Χωριού μου σείς πουλιά!
Καθώς ψηλά πετάτε,
κυττάξτε για τα κόκκαλα
στα Δέντρα μου να πάτε!
(Εικ.2) Από τας εκατόμβας της ηρωϊκής Ρούμελης.
Τρείς Νεκροί της Οικογενείας Γ. Σακελλάρη (πατρός του συγγραφέως) εκ Φτέρης Σπερχειάδος.
Εκ δεξιών:
Βασίλειος Σακελλάρης, Ταγματάρχης Πεζικού († Υψώματα Γιλτίζ Ντάγ 1921).
Νικόλαος Σακελλάρης, Ανθυπολοχαγός Πεζικού († Άνω Τζουμαγιά 1913).
Ιωάννης Σκαραφίγκας, Στρατιώτης († Υψώματα Λαχανά 1913).
Διασταύρωση και τεκμηρίωση των πληροφοριών
Βασίλειος Σακελλάρης:
1)Στην έκδοση του Υπουργείου Στρατιωτικών, Αγώνες & νεκροί 1830-1930, τόμος 2, εν Αθήναις 1930, σελίδα 12 αναγράφεται: «Σακελλάρης Βασίλειος του Αναγν. ταγ/χης πεζ., γεν. εις Φτέρην, Φθ/δος, εφον. 1921 Αυγούστου 12 εις Σαγγάριον».
2)Η πληροφορία επιβεβαιώνεται στον Πίνακα πεσόντων αξιωματικών που δημοσιεύεται στην έκδοση της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού: Εκστρατεία εις Μικράν Ασίαν, τόμος πέμπτος Μέρος –δεύτερον, Επιχειρήσεις προς Άγκυραν 1921, Αθήναι 1963, σελίδα 211: μεταξύ των ονοματεπωνύμων πεσόντων αξιωματικών, με α/α 9 αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του Ταγματάρχη Βασιλείου Σακελλάρη:
Παράρτημα (Αρχείον ΔΙΣ Φ. 370/Δ/1)
Φονευθέντες αξιωματικοί κατά τας προς Άγκυραν επιχειρήσεις
|
Α/Α
|
Βαθμός
|
Όπλον
|
Ονοματεπώνυμον
|
Μονάς
|
|
.
.
.
9
.
.
.
.
.
|
.
.
.
Tαγματάρχης
.
.
.
.
.
|
.
.
.
Πεζικού
.
.
.
.
.
|
.
.
.
Σακελλάρης Βασίλειος
.
.
.
.
.
|
.
.
.
2/39 Σύνταγμα Ευζώνων
.
.
.
|
3) Στη Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος 5, σελίδα 631 αναγράφεται: «Σακελλάρης Βασίλειος του Αναγνώστου ταγματ. πεζ. εκ του στρατεύματος, γεν. το 1878 εν Φτέρη Σπερχειάδος Φθ/κίδος, μετ. πολ. 97, 12-13 και 17-21. Εφονεύθη εν Μ. Ασία 12 Αυγ. 1921».
4) Στο βιβλίο του Ηλία Μ. Βουτιερίδου, Η Εκστρατεία πέραν του Σαγγαρίου. Προέλασις-Μάχαι-Παλινδρόμησις του ελληνικού στρατού-Δυνάμεις και οχύρωσις των Τούρκων, Εν Αθήναις 1922, σελίδα 35 αναγράφονται τα εξής για τον Ταγματάρχη Βασίλειο Σακελλάρη:
«…κατά την αυτήν ημέραν της 12ης Αυγούστου η ΙΙΙ Μεραρχία μάχεται απεγνωσμένως προς άλωσιν του τρομερού Γιλντίζ. Αι επιθέσεις εναντίον των συρματοπλέκτων οχυρώσεων αποβαίνουν αμέτρητοι και λυσσωδέσταται. Πίπτει πρώτος εξ όλων επιτιθέμενος ο ταγματάρχης Σακελλάρης του 2/39 των Ευζώνων και πλησίον αυτού ο λοχαγός Πετρόπουλος. Πίπτουν ταυτοχρόνως πολλοί εύζωνοι. Ουδείς όμως αποδειλιά και το Γιλντίζ αλίσκεται δι’ αιματηροτάτων μόνων εφόδων».
Ο Βασίλειος Σακελλάρης διοίκησε το III Tάγμα του 2/39 Συντάγματος Ευζώνων Μεσολογγίου μέχρις τις 12 Αυγούστου 1921. Τη μέρα αυτή φονεύθηκε «επί του Γιλντίζ Ντάγ». Τη διοίκηση του Tάγματος ανέλαβε κατόπιν ο Ταγματάρχης Πατίλης Βασίλειος. Το 2/39 Σύνταγμα Ευζώνων από 11 έως 16 Αυγούστου 1921 έλαβε μέρος στη μάχη της Σαπάντζας καταλαμβάνοντας το Γιλντίζ Ντάγ. Στις μάχες στο Καρακουγιού (από 17 έως 20 Αυγούστου 1921) είχε μεγάλες απώλειες. Έχασε και το διοικητή του Συνταγματάρχη Βλάσιο Καραχρήστο (βλέπε σχετικά: Απομνημονεύματα Δημητρίου Γ. Παπανικολάου. Μέρος Ε΄).
Το Γιλντίζ Ντάγ (τουρκ. Yıldız Dağı=το βουνό του άστρου, υψόμετρο 1.105 μ.) βρίσκεται περίπου 100 χιλιόμετρα δυτικά της Άγκυρας και 23 χιλιόμετρα δυτικά του Πολατλί (τουρκ. Polatlı). Το Πολατλί είναι το ανατολικότερο σημείο, στο οποίο έφτασε ο ελληνικός στρατός το καλοκαίρι του 1921. Στην περιοχή αυτή έχει τοποθετηθεί πλήθος αγαλμάτων, τα οποία υπενθυμίζουν στον επισκέπτη το απώτατο σημείο προώθησης του ελληνικού στρατού προ της Αγκύρας τον Αύγουστο του 1921.
Σακελλάρης Νικόλαος:
1)Στον 1ο τόμο της έκδοσης του Υπουργείου Στρατιωτικών: Αγώνες & νεκροί 1830-1930, τόμοι 1-2, εν Αθήναις 1930, σελίδα 36 αναγράφεται: «Σακελλάρης Νικόλαος του Παπαγ. ανθ/στής, γεννηθείς εις Φτέρην, Φθ/κίδος, εφονεύθη 1913 Ιουλ. 12 εις Ουράνοβον».
2)Ο συντάκτης του συγκινητικού ποιήματος Διονύσιος Σακελλάρης αναφέρει: «Νικόλαος Σακελλάρης, Ανθυπολοχαγός Πεζικού († Άνω Τζουμαγιά 1913)».
3) Στη Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος 6, σελίδα 222 αναγράφεται: «Σακελλάρης Νικόλαος του Παπαγεωργίου ανθ/στής. πεζ., γεν. το 1888 εν Φτέρη Φθ/κίδος, μετ. πολ. 12-13, εφονεύθη εν Κρέσνα Μακεδονίας 12 Ιουλ. 1913».
Ως προς το βαθμό οι πηγές της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού αναφέρουν τον Νικόλαο Σακελλάρη ως Ανθυπασπιστή ενώ ο Διονύσιος Σακελλάρης ως Ανθυπολοχαγό.
Ως προς τον τόπο θυσίας οι πηγές της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού αναφέρουν το Ουράνοβο και την Κρέσνα (βουλγ. Кресна) ενώ ο Διονύσιος Σακελλάρης την Άνω Τζουμαγιά (βουλγ. Горна Джумая) και μετά το 1950 Μπλαγκόεβγκραντ (βουλγ. Благоевград).
Σκαραφίγκος Ιωάννης:
Στον 1ο τόμο της έκδοσης του Υπουργείου Στρατιωτικών: Αγώνες & νεκροί 1830-1930, τόμοι 1-2, εν Αθήναις 1930, σελίδα 132 αναγράφεται: «Σκαραφίγκος Ιωάννης του Λουκά στρατ., γεν. εις Φτέρην, Φθ/κίδος, εφον. 1913 Ιουν. 19 εις Λαχανάν».
Για τη μάχη του Λαχανά βλέπε και την εισαγωγή στην ανάρτηση Φθιώτες νεκροί Βαλκανικών πολέμων 1912-1913.
ΠΗΓΕΣ
2)Διεύθυνσις Ιστορίας Στρατού, Εκστρατεία εις Μικράν Ασίαν, τόμος πέμπτος (Μέρος πρώτον-δεύτερον) Επιχειρήσεις προς Άγκυραν 1921, Αθήναι 1963.
3)Διον. Σακελλάρη, Γύρω από τους Αγώνας του Μακεδονικού Μετώπου: Βωμοί Θριάμβων και Θλιμμένες Ψυχές, Εν Αθήναις 1928, σελίδες 107, 108.
5)Υπουργείον Στρατιωτικών, Αγώνες και νεκροί 1830-1930, τόμοι 1 και 2, Εν Αθήναις 1930.
ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ
Εικ.1,2: Από το βιβλίο: Διον. Σακελλάρη, Γύρω από τους Αγώνας του Μακεδονικού Μετώπου: Βωμοί Θριάμβων και Θλιμμένες Ψυχές, Εν Αθήναις 1928
Θερμές ευχαριστίες στόν κ.Αλεξόπουλο Γ. Σωτήριο
administrator τής σελίδας http://sotosalexopoulos.blogspot.gr/