Όλοι σχεδόν ξέρουμε τη πλατεία της Φτέρης όπως τη βλέπουμε τώρα
Πως ήταν παλαιότερα όμως;
Η παλαιότερη αναφορά είναι στο βιβλίο του Γ. Τσιουστα. Υπήρχε ξωκλήσι στη σημερινή πλατεία με βυζαντινές αγιογραφίες οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν κατά την ανακαίνιση του 1876.
Στοιχεία για το πότε και από ποιους χτίσθηκε το ξωκλήσι δεν υπάρχουν η μόνη επίσημη καταγραφή είναι από το έγγραφο των ΓΑΚ που αναφέρει ότι την 1η Οκτωβρίου 1843, 66 οικογενειάρχες από τους 101 συγκεντρώνονται στην εκκλησία του χωριού “Αγιος Δημήτριος” για να ψηφίσουν στις πρώτες επίσημες εκλογές.
Ο παλιός Άγιος Δημήτριος όπως έχει καθιερωθεί να τον λέμε κτίστηκε το 1876 με μεγάλους εράνους από τους κατοίκους της Φτέρης αλλά και από τους απανταχού στη γη Φτεριώτες
Δυστυχώς οι σεισμοί του 1951 με επίκεντρο τη Θεσσαλία επέφεραν μεγάλες ζημιές στο ναό με αποτέλεσμα να είναι επικίνδυνος να καταρρεύσει. Ήταν περίπου δέκα βήματα ανατολικότερα από το πίσω μέρος του σημερινού ναού – περίπου στις σημερινές πλαϊνές πόρτες του νέου ναού και έφτανε μέχρι τον μεσαίο πλάτανο της πλατείας. Το φάρδος του ήταν μικρότερο από τον σημερινό ναό
Η σημερινή παιδική χαρά δεν υπήρχε σαν συνέχεια της πλατείας, ήταν αρκετά χαμηλότερα το επίπεδο της και με έδαφος επικλινές στο τέλος του οποίου ήταν το παλιό σχολείο το οποίο χτίσθηκε το 1903 με δωρεά του Συγγρού ως αναγνώριση της προσφοράς του χωριού στον Εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα.
Λόγω της ιδιομορφίας της δωρεάς – είχε χτιστεί ήδη το σημερινό σχολείο - δεν συντηρήθηκε και αφέθηκε να καταρρεύσει διότι εμπόδιζε και τη διάνοιξη του σημερινού δρόμου. Με τις πέτρες του χτίσθηκε η τρίτη αίθουσα - η Δυτική - του σημερινού σχολείου.
Το νεκροταφείο της Φτέρης ήταν περίπου εκεί που είναι σήμερα το «Γαλατάδικο» μέχρι το 1902, που λειτούργησε το σημερινό νεκροταφείο με πρώτη ενταφιασθείσα την Ελένη Τρίτζικα, συγγενή του πολεμιστή του 1821 Κώστα Τρίτζικα.
Στο σημερινό κεντρικό δρόμο που ανεβαίνοντας έχεις στο αριστερό χέρι την ιδιοκτησία Καραγιάννη στη μέση του δρόμου υπήρχε το κεντρικό πηγάδι της πλατείας –υπάρχει σχετική ιστορία στις αφηγήσεις Σφαιρηδόν κατεβαίνω …… Σωρηδόν ανεβαίνω !!!!! - το οποίο σκεπάστηκε όταν φτιάχτηκε ο δρόμος.
Στη σημερινή ιδιοκτησία Κώστα Τσίφτη δεν υπήρχε ο δρόμος που κάνοντας ζικ-ζακ ανάμεσα στις ιδιοκτησίες καταλήγει στην ιδιοκτησία Αρκούδα και στο Αρκουδόρεμα. Οι διαβάτες πέρναγαν με τα πόδια και τα ζώα ενδιάμεσα στις ιδιοκτησίες (τότε Ευαγγέλου) Τσίφτη και (τότε Γεωργίου Βασ.) Σταμοκώστα για να πάνε στα Αρκουδαίικα και προς τον Κλειτσό ή στη βρύση Μάρω για να πάρουν νερό. ( Mε την πράσινη επισήμανση )
Με πληροφορίες του Κώστα Τσίφτη μετά τον πόλεμο (το 1950) που έκτισε ο πατέρας του το σπίτι, σε συνεννόηση με τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες και την κοινότητα άφησε χώρο για να περνάνε ζώα & αυτοκίνητα και ένωσε τα δύο τμήματα του οικοπέδου του προς τα πίσω.
Φυσικά δεν υπήρχαν δρόμοι όπως τους ξέρουμε σήμερα, γιδόστρατες και μονοπάτια χρησιμοποιούσαν και μάλιστα ενδιάμεσα στις περισσότερες ιδιοκτησίες υπήρχαν κοινόχρηστες στράτες ώστε να μην χρειάζεται να κάνει τον κύκλο κάποιος για να πάει στο σπίτι του είτε μόνος του είτε με τα ζώα του ερχόμενος από τον κάμπο. Σε κάποια σημεία του χωριού υπάρχουν ακόμα αυτά τα κοινόχρηστα δρομάκια.
Έχω φτιάξει ένα σκαρίφημα της πλατείας και με τη βοήθεια του Βασίλη Δ . Σταμοκώστα οριοθέτησα τα σημεία που αναφέρω για να υπάρχει μια πληρέστερη εικόνα
Ο δρόμος από βρύσες για πλατεία ανοίχτηκε το 1934
Οι πέτρινες μάντρες στο δεξί μέρος του δρόμου ανεβαίνοντας έγιναν το 1962 με επιστασία της «Αμερικάνας» Μαρίας Λάμπου, με δικά της λεφτά αλλά και λεφτά που έφερε από Φτεριώτες της Αμερικής.
Η πλατεία ήταν με χώμα μέχρι το 1994 όταν με πρωτοβουλία του συλλόγου Φτεριωτών στρώθηκε με τσιμέντο. Η σημερινή μορφή της υπάρχει από το 2010.
Οι ιδιοκτησίες γύρω από τη πλατεία είναι σηματοδοτημένες με τα εξής νούμερα (όπως προκύπτουν από το υπ αριθ. 27.859 από 21/10/1914 Συμβόλαιο του Συμβολαιογράφου Λαμίας Χαραλάμπου Ζέρβα, που έχει στην κατοχή του ο Κων. Τσίφτης)
- 1) Σημερινή ιδιοκτησία Βασίλη (Λάκη) Σκαραφίγκα (κληρονόμου Κων. Λαγού ή Λαγγοράνη) ανήκε στον Γεώργιο Τσάκαλο.
- 2) Ιδιοκτησία Τσίφτη Ευαγγέλου (προπάππου του Κώστα Τσίφτη)
- 3) Ιδιοκτησία Γεωργίου Βασ. Σταμοκώστα
4 & 5). Ιδιοκτησία Νικολάου Τσίφτη (την αγόρασε ο παππούς του Κώστα Τσίφτη και παραχωρήθηκε ως προίκα στον Ηλία Καραγιάννη όταν παντρεύτηκε την Ελένη, αδερφή του πατέρα του).
6). Ιδιοκτησία Γρηγορίου Κουκούλη, όπου σήμερα βρίσκεται το Κοινοτικό κατάστημα και τα κυπαρίσσια – πεύκα (δώθηκε ως δωρεά στον Ι.Ν. Αγ. Δημητρίου).
Η σημερινή ιδιοκτησία Βασίλη Δ. Σταμοκώστα προήλθε από συνένωση ιδιοκτησίας Σταμοκώστα – εκεί είχαν τον αχυρώνα τους – του Αμερικάνου Βασίλη Λαγού (Μπίλ) και του Χρήστου Κουμπουρλή πατέρα του ¨Λαγγοράνη (αργότερα πήρε το όνομα Λαγός)
Του Βασιλη Λαγου ήταν στη γωνία προς το πατρικό σπίτι του Βασιλη Σταμοκωστα και νότια κολλητά στο σπίτι του Βασιλη Λαγου ηταν το σπίτι του Κουμπουρλή.
Επιμέλεια κειμένου
- 1) Βασίλης Δ. Σταμοκώστας
- 2) Κώστας Β. Τσίφτης
- 3) Σπύρος Β. Παπακώστας